Тэтимол 2015

ЯЛЫН-У[йаºл ы̌н-], диал. җалын-у «умолять, упрашивать, просить пощады, прощения, нижайше просить» > чув. йолăн-, йулăн-, йăлăн- (Сергеев 1971: 66), мар. ялын-, удм. ялын-, җалын- id. < гом. кыпч. йалын- (кырг., к.-балк. җалын-, каз., к.-калп. жалын-), чыгт., төркм. йалын-, үзб. йалин-, уйг. йелин- id., алт. дьалын-, тув. чалын- «ялыну, буйсыну, үтенеп мөрәҗәгать итү» ~ як. салын- «шүрләү; хөрмәт итү». К. ш. ук себ. (Тумашева 1992: 67) йалыр - «гафу үтенү», йалырға-у «игелек эшләү». Барысы да бор. *йал- «хатасын төзәтү; рәтләү; юнәлдерү» сүзеннән, к. бор. монг. ǯala- > бур. зала- «идарә итү; төзәтү». К. Яла.

Ялын- нигезенең аеруча кулланышлы дериватлары: ялындыр-у, ялыныч (барча кыпч. телләрендә барлар); диал. җалынчақ ~ төркм. йалынҗа, төр. диал. yalıncak «ялынучан, соранучан».



Предыдущая статья            Следующая статья