Тэтимол 2015

ҮРСӘЛӘН-Ү «метаться в сильном раздражении» ~ башк. үрһәлән-, каз. öршелен- < *öрчелен- id. үрт < öрт «үлән яну; янгын» сүзеннән булса кирәк, к. ком. öрчүк-, öрчү- «үрсәләнү (кычудан, авыртудан); ялкынлану». К. Үрт.

Үрсәлән-, күрәсең, я миш. үрцәлән-, я башк. үрсәлән- id. вариантыннан. *Үрчәлән- < öрчэлэн исә ← *öрт-чү- (-чү//-чи > чĕ ешайткыч фигыль кушымчасы). Башк. әд. үрһәлән- тат. теленнән «тәрҗемә» (югыйсә үрсәлән-ү < үрчәлән-ү нәкъ менә «башкорт сүзе»). Үрсәлән-ү не икенче тарафтан да аңлатып була; добр. тат. örselemek «тәртипсез кылану», örsenlemek «үрсәләнү» ← örsen «талашлы», төр. (Будагов I: 124) үрсäлмäк (безнең транскрипция, Л. Будаговта гарәп хәрерфләре белән язылган) «тузан чыгару, тузан кагу» (моны төрлечә аңларга мөмкин) ← *үрсä- ? К. төр. ärs «сандал; тимерче учагы?»



Предыдущая статья            Следующая статья