Тэтимол 2015

УТ II«трава, сено», компонент в названиях трав ~ чув. (Ашмарин III: 325–328; IV: 37; Сергеев 1971: 133) ут, утă, увтă, ывтă, ăвăт, ăвтă, вытă «печән» < гом. кыпч. от, гом. төрки, бор. төрки (ДТС: 372–373) ot, тув. оът «ут, үлән; печән» ~ яз. монг. otа «дару үлән». Бор. һ.б. телләрдә от сүзенең «дару» һәм «агу» мәгъ. бар. К. ш. ук як. уот- «терлекне симертү».

Ут II сүзе дә ниндидер бор. бер сүздән кыскарган – моны чув. һәм тув. вариантлары күрсәтә. Räsänen 1969: 366 (от «ялкын» сүзен озын ō, «үлән» сүзен кыска о белән яза). ЭСТЯ I: 481–483; Федотов II: 294–295.

Ут < от төрки телләрдә иң продуктив тамыр нигезләрнең берсе: тат. утлы, утсыз (бу сүзләр сирәк кулланыла); утлык (гом. кыпч. параллельләре бар); утла-у (шуннан – утлау, утлак, утлавык ), диал. (ДС II: 206) утса «абзарда печән саклана торган урын». К. Утар, Ута-у, Утачы, Утлык-у.



Предыдущая статья            Следующая статья