УЙ I«мысль; намерение, желание» > чув., мар. диал. уй < гом. кыпч. ой < (төркм.) оой ~ бор. уйг. ot, od «уй; үз-үзеңне белешү» ~ монг. ой, ойун id., к. ш. ук як. öй, калм. ö; тат. диал. (без. теркәдек. – Р.Ә.) уйы (уйысы диелә) < бор. *ойу, булса кирәк, шуннан к.-балк. уй (югыйсә бу телдә о > у күчеше булмаган). К. Уян-у, Уяу, к. Уй-у . Räsänen 1969: 357; ЭСТЯ I: 428; Федотов II: 270.

Дерив.: уйлы, уйсыз; уйла-у, уйлан-у, уйлаш-у, уйлат-у; уйчан, себ. уйгыр (~ алт. диал. ойғор) «уйчан; уйлап табучан»; бу сүзләрнең кайберләре күрше фин-угор телләренә дә кергән (мәс., удм., мар. уйла-, к. Насибуллин: 142).