ТҮБӘН «нижний, низкий; вниз» < гом. кыпч., чыгт. тöбэн, тöбән id., уйг. тöвән << бор. төрки (ДТС: 580) töpün «түбәнгә» > хак. тöбүн, тöбĕн, тув. тöвүн, дöвүн, кырг., алт. диал. тöбöн id. ~ тат. диал. (Тумашева 1992: 220) түмән < үзб. (ЎХШЛ: 261) тöмән, көнч. кыпч. тöмэн, кырг. тöмöн id. гадәттә, түп «төп» сүзеннән диелә (Räsänen 1969: 493). Ләкин бу фараз фонетик закончалыкларга ярашып бетми. К. ш. ук Будагов I: 383–384.

Дерив.: түбәнле, түбәнлек; түбәнтен < (к.-балк.) тöбентин; түбәнчелек; түбәнәй-ү, түбәнлә-ү (түбәнләп бару); түбәнсен-ү, түбәнсет-ү.