ТУГЫМ I, туғын, (ЗДС: 17, 652) дуғым, тугун «обойма; обод колеса», диал. «карусель» > мар. тогым, удм. (Насибуллин: 140) тугъм, чув. тукǎн «тәгәрмәч тугымы» < гом. кыпч., үзб., уйг. тогун (> нуг., каз., к-калп. тоғын) id., каз. тоғун «тирмә төннегенең коршавы, тирәче» ~ монг. тохом «тугым» ← тохо- «иярләү; ияр каешын атның корсагыннан уратып бәйләү» < бор. төрки *тоқу- «уратып алу» булса кирәк. К. ш. ук маньч. (ССТМЯ II: 192) тохоро «тугым». Чаг. дугуй «боҗра, тәгәрмәч». Як. токай- «бөгелү, бөгелгәләнү» һ.б. Чаг. түбәндәгене.

Дерив.: тугымлы, тугымсыз; тугымла-у. К. ш. ук Тогалак, Тугар.