Тэтимол 2015

ТАЛА-У I«грабить; терзать; ругать» > мар., удм. тала-, мар. тола-, чув. тола-, тула- < гом. төрки (Радлов III: 878, 880) тала-, бор. төрки (ДТС: 528) tala-, talï- id. ~ бор. монг. tala- id. (Поппе 1938: 338). Габен (Gabain 1950: 337) tala- «җимерү, кыйрату», ә tali- «талау» дип аера; угыз. дала-, төркм. даала- «тешләп өзгәләү» булса, бу фигыльне тал, дал < даал «җепсел, сеңер, тармакча» сүзеннән (тал-а- һәм тала «сеңерләргә; җепселләргә аеру») дип фаразларга мөмкин. К. монг. талла- «бүлешү; кисеп алу», таллага «талау күренеше» ~ төр. dalla- «бүлгәләү» (Будагов I: 336). Räsänen 1969: 458; Федотов II: 244–245; ССТМЯ II: 159 (эвенк., монг. тала- «талау» эвенк. һ.б. тагди- «тартып алу, тартып чыгару» белән чагыштырыла); ЭСТЯ III: 135–137. Чаг. Тала-у II.

Тала- бик продуктив нигез: талаш, талашлы, талаш-у, талан-у, талат-у (юн. формалары аерым мәгъ. алган), иске тат. талан «талау күренеше» (> удм. талан id.) ~ уйг. һ.б. талан id.



Предыдущая статья            Следующая статья