Тэтимол 2015

СӨЙЛӘ-Ү, диал. (күп төбәкләрдә очрый) сүлә-ү «говорить (продолжительно), вести речь» < гом. кыпч., уйг., угыз. һ.б. сöйлэ-, сöйлә-, к.-балк. сöле-, башк. һөйлә-, һөйҙә- < бор. төрки (ДТС: 512) sözlä > төркм. çöзле-, алт. сöстö- һ.б. ← сöz- «сүз» < *сööз, к. хак. диал. (Радлов IV: 583) сööлä-, тув. сöгле- «сөйләү». Ихтимал, сүз < сöз < сööz < сöгүз, ягъни *сöг нигезенең күп. формасыдыр. Кайбер төрки телләрдә сүзлә- < сöзлә- кулланылмый, ул мәгънәдә бүтән сүзләр килә (мәс., чув. кала-, үзб. гапир-, хак. чоохта-). Будагов I: 651; Мухамедова 1973: 153; ЭСТЯ VII: 318–319.

Дерив.: сөйлән-ү, сөйләш-ү, сөйләт-ү; сөйләк, сөйләм, сөйләш һ.б. (икенчел дериватлар да күп кенә).



Предыдущая статья            Следующая статья