Тэтимол 2015

СЕЛӘҮСЕН[сĕләwсĕн], диал. селәүчен «рысь» < гом. кыпч., к. башк. һеләүһен, куман., каз. силеүсүн, ком. силевсин, к.-балк. сүлöўсүн, кырг. сүлööсүн (һәр мәзкүр телдә вариантлы) < яз. монг. silügüsün id. Бу бор. яңгыраштан тагы ике вариант үзгәреп килеп чыккан: тат. диал. сүләwес ~ чув. çүлевĕç ~ хәз. монг. шилүүс; тат. диал. (Ә. Еники) сүлән ~ маньч. (ССТМЯ II: 85) силүн, шүлүн «селәүсен». К. ш. ук үзб. силовсин, уйг. силәвсин, сүләйсин, сүләйсүн, алт., тув. шүлүзүң «селәүсен» һ.б. Федотов II: 147–148; ЭСТЯ VII: 257–258 (тулы түгел).

Монг. телендә silügüsün сүзе silügün нигезенең җыелма күп. формасы. Чынгыз хан империясендә силäwсүн «премьер-министр» – «бикләр биге» (Velidi: 233).



Предыдущая статья            Следующая статья