КУРАЧ «щупленький; недорослый; кургузый (об одежде)» ~ каз. қораш, башк. қураныс < қураныч «арык, ябык; ач (башак тур.)»; к.-балк. қоранч «кечерәйгән» ← бор. төрки (ДТС: 458) qoran- «кечерәю, чибекләнү» ← qora- «ябыгу, чебегү; югалтуларга дучар булу» ← qor «зыян». Хәз. алт., к.-балк. қора- кырг. қоро-, хак. хора- «кечерәю, чебегү» ~ монг. хоро-, хору-, калм. xora- id. ← xor «кечкенә нәрсә, нәрсәнең дә булса кечкенәсе». Киң таралган тамыр: алт. қураны «арыкланган, курач», көрд. qor «курач, мәлҗерәгән» (бу нигездән қорач < * қорғач булырга мөмкин, -ғач кечерәйтү кушымчасы) һ.б.

Төр. kurgaz ~ рус. кургуз-ый сүзләренең курач сүзенә мөнәсәбәте ачык түгел. Гомумән, төрки телләрдә қор, қур дигән тамырлар күп.

Дерив.: курачлык; курачлан-у.