ИРМӘК «потеха, забава; потешный, забавный; свободная беседа, разговор», диал. (ДС III: 62; ТТДС I: 149) «потешник, шутник» ~ башк. (БҺҺ II: 79) ирнәк «комик» > удм. (Насибуллин: 150) эрмак «комик» < гом. кыпч., алт., чыгт. ермек [эрмэк], уйг. эрмәк, алт. ербек > хак. ирбек id., ш. ук «сорау; әйтке-мәйтке», алт. диал. эрмек, эрбек «кызыклы хәбәр», төркм. эрмек «шөгыль»; үзб. эрмак «ирмәк, юаныч; адәм көлкесе» ← эр- «(кара-каршы) сөйләшү, җаваплашу; киңәшү; эшләү» (к. Иреш-ү ).

Төрки телләрдә икенче эрмэк ~ бор. төрки (ДТС: 180) ermagü «ялкау, иренчәк», яз. монг. eremeg, erneg, бур. эрмэг «бала тапмый торган» сүзе дә бар. Аның ирмәк сүзенә катнашы ачык түгел. Будагов I: 191; Räsänen 1969: 49; ЭСТЯ I: 300–301.