ИРКЕН, себ. ирген «свободно, просторно; вольготно; свободный, просторный» > чув. иркĕн, ирккĕн, мар., удм. иркын, эркын < гом. кыпч., алт., гом. төрки (ЭСТЯ I: 296) эркин, уйг. әркин «иркен; ирекле», алт. эркин «ирек; көч, кодрәт» һ.б. эрк «көч, ирек, ихтыяр» сүзенең инструменталь килеш формасыннан (эрк-ин). Чув. ирĕккĕн, ирĕкĕн «иркен; үз теләге белән» шул ук юл белән кабаттан ясалган.

Дерив.: иркенлек, иркенәй-ү.