ҖИРКЕНДЕК «провал; глубокое озеро среди болот» < җир кендеге сүзеннән (к. БҺҺ II: 90), к. ш. ук каз. жер кiндiгi, алт. дьер киндиги «тирән сазлык». Бу сүз ниндидер мифологемага баглы, к. алт. «җир кендекле Кара Бөкә әрлик бинең биясе» диелә.