ГАЙЯР, диал. аяр, әйәр (к. ЗДС: 78) «энергичный; предприимчивый, хитрый» < гар. ғаййāр id. Гайрәт сүзе белән тамырдаш. Элекке ислам дәүләтләрендә гайяр дип хөкүмәтнең махсус агентларын атаганнар (шуннан иске тат., диал. аяр «усал, явыз; гангстер»).