БӘКӘЛ, диал. бәкәй «путовая кость; узкое место между копытом и берцом», «головка лаптей» (к. Сәйфи-Казанлы Ф. Өч нарат. Казан, 1929: 163), башк. бәкәл, бәкәлсәй (< бәкәлчәй, бәкәлчәк) > мар. бакал id. < бор. төрки baqal < baqañ < baqaj id., к. тат. диал., ком. бакай «сыер яки ат ашыгы» ~ башк., нуг., каз., к.-калп., кырг. бакай, себ. (Тумашева 1992: 166) пагайақ «сыйрак», хак. пагаях, алт. диал. пāкāйāк, бор. төрки (ДТС: 82) baqajaq, baqanaq, baqajuq, baqanuq «партояк ачыклыгы; тактояк уртасындагы сызык (партояклыларның бор. бабаларыннан калган сызык)» һ.б.; төр. baqanaq «бәкәл; сәкәл», bagal «бәкәл, бәкәл артындагы кабарынкылык», үзб., каз. (ЎХШЛ: 42; ҚТДС: 50) бақалақ «мөшкә» (каз. телендә бақалақ дигән җиде-сигез омоним бар – бу хәл атчылыкның гадәттән тыш актуальлеге белән аңлатыла) һ.б. К. ш. ук чув. (< тат. диал.) пақăлчақ нуг., каз., к.-калп. бақалшақ, уйг. диал. пақалчақ, кырг. бағалчақ, кар., ком. бағынчақ «бәкәл сөяге; сарык ашыгы» һ.б. Бакал ~ бакань ~ бакай сүзенең чыгышы тур. к. ЭСТЯ II: 43–45 (асылда юраулы). Төп мәгънә ат аягына караган һәм бәкәл билдәвен белдергән булса кирәк, шуннан к. Балак, Балака, Балдак, Балтыр. К. ш. ук Федотов I: 379–380 (бик аз мәгълүмат бирелә).