ӘПӘ, әбә, пәпә, әпәпә «немой, косноязычный» ~ башк. әпә, мар. (Гордеев I: 123; Саваткова: 10) апа, äпä, апай, башк. диал. (БҺҺ II: 322) әпе, әпеүә id. Ономопоэтик сүз булса кирәк (чаг. Пүпәлә-ү ), чаг. санск. apatra «әпә» (Platts I: 7). Әпә, әбә бор. төрки кавем апар ~ авар сүзеннән булуы да ихтимал: бер төрки телдә сөйләшүчеләр икенчеләр өчен «сакау, телсез» була: чаг. рус. немец – халык исеме, диал. мимеч «телсез», гар. ä‘җäм «Иран (кешесе); телсез, сакау» (к. Әҗәм ). Чаг. ш. ук Апата.